گل بنفشه:Viola

553

گل بنفشه گیاهی چندساله از خانواده Violaceaeکه به صورت یک ساله و دو ساله کشت و کار می شود. گل ها از محور برگ ها به صورت تکی و به ندرت جفتی ظاهر می شود هر گل دارای ۵ گلبرگ بوده که یک گلبرگ مهمیزدار در پایین، دو عدد در بالا قرار دارند گل ها در آخر زمستان یا اوایل تا اواخر بهار به مقدار فراوان ظاهر می شوند.گلهای آن منفرد، زیبا و به رنگ بنفش ، بندرت سفید یا گلی و معطر است. دمگل‌های دراز گل که از بین دمبرگ‌ها منشاء می‌گیرند، قبل از منتهی شدن به گل، حالت خمیده شبیه عصا پیدا می‌کنند. گل ها خودگش و گرده افشانی به صورت گلهای بسته ( کلیستوگامی ) انجام می شود.میوه‌های بنفشه پوشینه، کروی، پوشیده از کرک ومحتوی دانه‌هایی به رنگ زرد با لکه‌ای سفید هستند. گلهایی عاری از گلبرگ در بین دمبرگ‌های آن ظاهر می‌شود که همیشه به حالت مخفی درآن باقی می ماند .گل بنفشه آفتاب دوست است ولی چند ساعت سایه را به خوبی تحمل می کند. بنفشه هایی که در سایه کشت می شوند گل های ریزی تولید می کنند. با گرم شدن هوا گلدهی بنفشه کم و اندازه گل کوچک می شود. اگر هوا کمی خنک باشد یا اینکه مقداری سایه باشد عمر گل بیشتر است ولی کیفیت آن به خوبی محل آفتابی نخواهد بود. Violetها محصول گلخانه سرد بوده و بهترین رشد را در فصل های سرد سال دارند و در دمای ۴ –۱۰ درجه سانتی گراد به خوبی رشد می کنند. Pansyو Violaبهترین رشد را در دمای ۴ –۱۳ درجه سانتی گراد داشته و در دمای ۱۶ درجه سانتی گراد و بالاتر رشد ضعیف و فاصله میانگره ها زیاد می شود. از لحاظ خاک، تمام گونه های بنفشه برای گلدهی مطلوب خاک مرطوب و غنی از کود حیوانی، با زه کشی کافی نیاز دارند.

از ارقام گل بنفشه میتوان به ارقام زیر اشاره کرد.

۱- بنفشه معمولی : V. tricolor که دارای گل های درشت به رنگ های مختلف است.

553

۲- بنفشه ایرانی:بنفشه معطر: V. odorata و V. cornuta

553

V. odorataبه رنگ های بنفش تیره یا سفید مشاهده می شود و دارای انواع کم پر و پر پر است. گل های V. cornutaاغلب بنفش تیره یا ارغوانی است ولی رقم های سفید، آبی روشن، زرد ویاسی آن نیز موجود است.

۳-Pansies: گل بنفشه هیبرید V. x wittrockiana

553

که این هیبرید ها در طول زمستان گل می دهند.

گلدهی بنفشه از اواخر زمستان یا اوایل بهار شروع می شود. نوعی از آن که به بنفشه چهار فصل معروف است در تمام سال گل می دهد ولی گل ریزان (اوج گلدهی) آن در بهار و پائیز است. در Violetها ، گلدهی تحت تأثیر دما و طول روز قرار می گیرد. این دسته درتابستان (دمای بالا و طول روز بلند) رشد خوبی داشته و در پائیز شروع به گلدهی می کنند. در Violaو Pansyروزهای بلند تعداد گل را افزایش می دهد ولی در این شرایط طول میان گره ها نیز زیاد می شود. در شرایط روز کوتاه، ساقه ها کوتاه و قوی می شوند. هیچ خواب مشخصی در آنها دیده نشده است. Pansyهادر طول سال می توانندگل بدهند. ولی دماهای بالای تابستان می تواند به عنوان یک عامل محدودکننده باعث کاهش رشد گیاه شود.

آفات و بیماری های گل بنفشه:

گل بنفشه در شرایط مطلوب آب و هوایی گیاهیست بدون آفت و یا بیماری خاص ولی در اثر خشکی و گرمای زیاد هوا ممکن است دچار آفاتی مانند شته ها شود.

کاربرد گل بنفشه:

553

کاربرد گل بنفشه بعنوان گیاه دارویی بر هیچکس پوشیده نیست ولی بعنوان یک گیاه زینتی و یک گیاه فصلی و بدلیل مقاوم بودن به سرما کاربرد های زیادی در فضای سبز ،چمن ها ، پارک ها و بولوار ها ،بصورت کشت در باگس ها ، ساختن فرش گل و یا گلدان ویا استفاده آن در تراس خانه ها دارد که کاشت آن گاه بصورت تک رنگ و گاهی ترکیبی از انواع رنگارنگ بنفشه ها انجام میشود که مناظر بسیار زیبایی را بوجود می آورد

تکثیرگل بنفشه:

بنفشه گیاهی چندساله است که بسته به گونه از طریق بذر، قلمه، تقسیم ریشه و جدا کردن ساقه های دستک مانند افزایش می یابد ولی معمولا بصورت یکساله کشت و کار میشود. و تکثیر آن بوسیله تقسیم بوته در اواخر تابستان انجام می شود ولی بذر آن را در مرداد در شاسی کاشته و سپس نشاءها را به زمین اصلی منتقل می کنند. بذر را به صورت دست پاش می کارند و با مقداری خاک نرم یا کود دامی پوسیده می پوشانند. چون گیاهان جوان به آفتاب سوختگی حساس هستند در مکان های گرم هم تا زمان سبز شدن و استقرار گیاه، سایبان ایجاد می کنند. از آنجا که بنفشه سه رنگ به مرگ گیاهچه خیلی حساس است بستر کاشت و کود مورد استفاده نباید آلوده باشد. نشاءها درپائیز به زمین اصلی منتقل شده و به فاصله حدود ۲۰ سانتی متر کشت می شوند و در زمستان در زیر برف می مانند. گاهی در خزانه دوم کشت شده و پس از سپری شدن زمستان در فرصت مناسب به زمین اصلی منتقل می شود.هرچه نشاءها زودتر منتقل شوند گل های درشت و بیشتری تولید می کنند. این گیاه خودگشن و گرده افشانی آن به صورت بسته گل است. بذر آن به سرعت زیوایی خود را از دست می دهد و لازم است هر سال بذر جدید تهیه شود. در شرایطی که در اثر سرما یخ بزند باید در طول زمستان پوشانیده شود و یا اینکه در اول اسفند وقتی زمین خشک شد کاشته شود. بخش هوایی گیاه به سرما مقاوم است ولی در اثر یخ زدن ممکن است به ریشه آسیب برسد.