گل شمعدانی:Pelargonium hortom

گل شمعدانی با نام انگلیسی: Geranium از خانواده: Geraniaceae می باشد که گیاهیست علفی یکساله، چندساله و دائمی که بومی آفریقای جنوبی است و گلدهی آن در بهار، تابستان و پاییز میباشد انتخاب نام شمعدانی برای این گیاهان بیشتر مربوط به شکل میوه آنهاست که در داخل کاسبرگهای پایا و روی دمگلهای بلند و در انتهای دمگل مشترک به صورت شمعدان چند شاخه قرار می‌گیرند. برگها منفرد یا متقابل، غالباً گوشوارک‌دار، پهنک برگهات همیشه منقسم، دارای بریدگی‌های بسیار، بطور کلی پنجه‌ای و پوشیده از کرکهای غده‌ای و اسانس‌دار هستند.گلبرگهای جلویی معمولاً از دیگر گلبرگها رشد بیشتری دارند و از ۱۰ پرچم که در قاعده بهم پیوسته‌اند، فقط ۷ پرچم زایاست. کاسه، شامل کاسبرگهایی است که در پایین بهم پیوسته‌اند و قطعه عقبی آن به صورت مهمیز با دمگل متحد می‌شود و حفره لوله مانند درون دمگل را بوجود می‌آورد. خامه گوشتی است و هنگام رسیدن میوه از بالا به پایین خم می‌شود.

گل شمعدانی بسته به گونه،در فصل بهار،تابستان و مقداری از پائیز دارای گل است،شمعدانی عطری در اواخر بهار به مدت کوتاهی گل می دهد.از نظر طول روز،همه شمعدانی ها روزخنثی هستند و سرعت نمو گل وابسته به انرژی نوری دریافت شده (اعم از شدت و طول دوره روشنایی) در دمای مناسب است که سطح برگ در ان موثر است.دست کم ۱۵ گره پیش از گلدهی باید تشکیل شده باشد.

شمعدانی های معمولی به نور مستقیم افتاب نیاز دارند و در سایه،غنچه های گل در انها تشکیل نمیشوند.به همین دلیل در زمستان به خاطر تابش کم افتاب،گل خوبی نمیدهند.از طرفی افتاب شدید برای انها مضر و باید در تابستان برای انها کمی سایه ایجاد کرد.رقم های جدیدی تولید شده که حتی در زمستان گل خوبی میدهند،استفاده از نور مکمل در زمستان که میزان نور کم است باعث تسریع گلدهی میشود.شمعدانی نسبت به طول روز بی تفاوت است.گل انگیزی در شمعدانی معمولی به میزان انرژی تابشی دریافت شده توسط گیاه بستگی دارد.به طور کلی شمعدانی را باید در محلی به نسبت خشک پرورش داد و در فاصله بین دو ابیاری باید خاک گلدان خشک شود.بعضی از رقم ها دارای یک دوره رکود رشدی می باشند که در این حالت نباید ابیاری شوند تا خزان کنند.بر عکس شمعدانی پیچ و شمعدانی عطری نیاز بیشتری به ابیاری دارند و خاک انها باید همیشه مرطوب باشد.تولید کنندگاه از تنش آبی برای کاهش رشد،کنترل ارتفاع گیاه و مقاوم سازی ان پیش از فروش استفاده میکنند.انتخاب و اماده سازی یک محیط کشت مناسب،رمز موفقیت در تولید شمعدانی است.-

شمعدانی معمولی:Pelargonium hortom

یکی از شمعدانی‌های نسبتاً قدیمی است که در ایران کشت و کار شده است. این گیاه کاملاً متفاوت با شمعدانی‌های دیگر است و یک هاله سیاه رنگ در وسط گلبرگ‌های صورتی آن دیده می‌شود، برگ‌هایی درشت‌تر از شمعدانی‌های دیگر دارد و نسبت به شرایط خشکی و خاک نامساعد مقاوم است. این گیاه به عنوان یک گیاه گلدانی استفاده می‌شود .علاوه بر اینکه در داخل ساختمان قابل نگهداری است بخش عمده مصرف آن در فضای آزاد می‌باشد. به دلیل تنوع رنگ (صورتی، سفید و قرمز) در طراحی‌های گوناگون در فضای آزاد استفاده می‌شود. حتی شمعدانی معمولی به عنوان کشت نواری Border plant هم مورد مصرف دارد و گاهی به عنوان کشت متراکم و کپه‌ای استفاده می‌شود.

از انواع شمعدانی معمولی میتوان به شمعدانی های زیر اشاره کرد:

شمعدانی حرامزاده:

رقمی است پاکوتاه و پرگل و در بهار،تابستان و پائیز گل میدهد.برگها درشت با حاشیه کنگره ای است.

شمعدانی بهار هلویی:

دارای برگهای دو رنگ و گل های درشت و زیبا است و به رنگ صورتی مایل به نارنجی می باشد.

شمعدانی نقره ای:

اطراف برگها در این رقم به رنگ سفید نقره ای و وسط انها سبز رنگ است و گلها به رنگ قرمز تند می باشند.

شمعدانی سفید:

برگها کوچک،گل ها سفید رنگ،کم پر یا پرپر هستند.

شمعدانی ترمه ای:

برگ ها سبز با حاشیه کرم و رنگین بوده،حلقه های وسطی انها بزرگ شده و به رنگ زرد مایل به قرمز درامده و خود برگها نیز به رنگ زرد تیره می باشند،گلها به رنگ صورتی تند بوده و کم پر هستند.

شمعدانی طلایی:

برگها به رنگ زرد و سبز بوده و گل ها قرمز و پرپر هستند،حلقه وسطی برگها در بعضی به کلی از بین رفته و در بعضی به طور کامل نمایان است.

شمعدانی پیچ (شمعدانی برگ عشقه ای ):Pelargonium peltatum (ivy-leaf geranium)

یاپیچ روسی که بومی آفریقای جنوبی است و از خانواده Geraniaceaeبه علت دارا بودن ساقه های آویزان نازک و زاویه دار و حالت رونده،به قیم نیاز داشته و گاهی به عنوان گیاه آویزی استفاده میشود.برگهاضخیم،دارای ۵ لوب،به تقریب بدون کرک با حاشیه کامل و رگبرگ مرکزی است.در این نوع بعضی برگها دارای حلقه وسطی تیره رنگی هستند.گلهای ان به رنگ های قرمز تند،بنفش ،سفید و صورتی است و از نظر تراکم به پیچ کم پر و پرپر شهرت دارد،این نوع شمعدانی از بهار تا پائیز(در طول سال) گل میدهد،رشد ان در گلدان بهتر است.

تکثیر شمعدانی پیچ:

قلمه علفی ساقه که از اول تابستان تا اواسط پائیز

شمعدانی اژدر،شمعدانی آلمانی،شمعدانی گل درشت:Pelargonium grandiflorum:Regal pelargonium

این نوع شمعدانی مثل سایر شمعدانی ها ازخانواده Geraniaceae بوده و بومی آفریقای دارای برگها یی به رنگ سبز تیره و چین دار با دمبرگ دراز،گلها بسیار درشت،به رنگهای صورتی،قرمز و گاهی دو رنگ با رگه های ارغوانی و به صورت چتری هستند،برگها کشیده و به شکل خاصی به طرف بالا متمایل است.اندام این گیاه بدون کرک است بادوره گلدهی به نسبت کوتاه

تکثیر شمعدانی اژدر:

از طریق قلمه علفی می باشد.

شمعدانی عطری:Sweet scented:geranium

در این نوع شمعدانی گلها چندان زینتی نیستند،چون هم ریز هستند و هم مدت کوتاهی روی بوته ظاهر میشوند.اما برخی ازآنها به رنگ آبی مایل به بنفش و بسیار زیبا هستند،برگهای آنها کرک دار،معطر و دارای بریدگی های عمیق بوده و به رنگ های ساده و ابلق هستند.برگها در اثر تماس عطری بسیار خوشبو و به نسبت تند از خود متصاعد میکنند،از این جهت از اسانس آنها در عطرسازی استفاده میشود عطر برگهای آنها متفاوت و شبیه بوی لیمو ترش،سیب،نعناع،گل رز ،توت فرنگی و ادویه هایی مثل فلفل و زنجبیل است.

کاربرد گل شمعدانی:

گل شمعئانی به عنوان یک گیاه زینتی دائمی و چند ساله و با تنوع زیاد رنگ گل هایش و عطر خوش برگ هایش یک گیاه نوستالژی و قدیمی دارای کاربرد دیرینه ای در زیبا سازی خانه ،بالکن ها و شیشه پنجره ها بعنوان گل گلدانی داشته و دارد و نیز با گرم شدن هوا و کاشت این گیاه در فضای بیرونی در فضای سبز،حاشیه کاری و ترکیب با گل های دیگر بسیار کاربرد دارد.

آفات و بیماری های گل شمعدانی:

بوته میری شمعدانی:

بوته میری در شمعدانی در محل هایی که تراکم بوته زیاد است خسارت بیشتری وارد میکند و با آبیاری بیش از حد نیز گسترش می یابد.این بیماری از بخش ریشه و طوقه گیاه شروع شده و باعث سیاهی طوقه گیاه میشود.

گال برگ در شمعدانی:

عامل ایجاد کننده گال برگ نوعی باکتری می باشد. در برگها تولید تاول کرده و برگها را بشکل گل کلم در می آورد و باعث فساد برگها در نزدیک خاک و ریزش آنها می شود.این بیماری غیر قابل درمان بوده و باید بوته های مبتلا را از بین برد.

پوسیدگی ریشه:

پوسیدگی ریشه شمعدانی بدلیل عواملی مانند اب زیاد،اکسیژن کم،آبشویی بیش از حد و تجمع بیش از حد نمک هی محلول در خاک می تواند ایجاد شود.

زردی و ریزش برگ های شمعدانی:

زردی برگ های شمعدانی به دلایل مختف مانند آبیاری کم یا بیش از اندازه،مواد غذایی،شرایط نامساعد جوی و خشکی بیش از حد و یا کمی نور ایجاد میشود.افتادن برگ واکنش یک گیاه سالم است برای اینکه خود را با شرایط متغیر سازگار کند. زمانیکه تعادل بین روشنایی، حرارت، رطوبت و تعریق بهم میخورد و تغییر می کند، گیاه خودش را با شرایط جدید تطبیق می دهد.به این ترتیب هر گاه تغییرات قابل ملاحظه ای در حرارت یا شدت روشنائی اتفاق می افتد، برگها میریزند.بنابر این برای پیشگیری از چنین اتفاقی از تغییر ناگهانی شرایط محیط تا حد امکان پرهیز کنید.مثلا گلدانهای شمعدانی را در بهار وقتی از گلخانه بیرون می آورند، چون به هوای بیرون عادت ندارند، برگها کم و بیش می ریزند و برگهای جدید، خود را با محیط خارج سازگار می کنند.همچنین تعویض گلدان ممکن است باعث ریختن برگها شود ولی این موضوع زود جبران می شود و برگهای جدیدی بیرون می آیند.

پژمردگی برگ های شمعدانی:

پژمردگی گیاه در روزهای گرم و روشن اتفاق می افتد و این در موردی است که گیاه دارای ساقه های بلند و آبکی است و به طور ناگهانی مواجه با گرما میشود و آنقدر که رطوبت از دست می دهد، نمی تواند از ریشه آب جذب کند. در این موارد اغلب برگها و گاهی هم ساقه پژمرده شده و می افتد.
اگر در روزهای گرم اوایل بهار آب سرد به گیاه بدهیم ساقه ها خشبی شده و گیاه در مقابل تغییرات حرارت ناگهانی مقاوم میشود.

زنگ شمعدانی:

بر روی سطح بالایی برگ لکه های کوچک زرد رنگ و دایره ای شکلی تشکیل می شود. به تدریج در سطح زیرین برگها، منطبق با لکه های زرد رویی برگ، جوشهایی حاوی اسپورهای پودری قارچ به رنگ قهوه ای تیره تشکیل می گردد. این جوشها بر روی یک حلقه متحدالمرکزی در سطح زیرین برگ شکل می گیرند. برگها به تدریج زرد و قسمت وسیعی از آنها خشکیده و می میرند.سمپاشی با سموم قارچ کش نظیر پروپیکونازول (تیلت) و یا تری فورین در کنترل بیماری مؤثر است.

ناهنجاریهای فیزیولیژیک در گل شمعدانی:

در شمعدانی پیچ،یک ناهنجاری که ورم گفته میشود،مشاهده شده که در آن یاخته های روزنه در سطح زیرین برگ جدا شده و به طور غیر عادی چوب پنبه ای میشوند.این ناهنجاری ناشی از زیادی فشار تورژسانس در زمان بسته بودن روزنه در شب است که در این موقع تبخیر و تعرق کم است ولی سیستم ریشه ای فعال است و در دسترس بودن اب کافی و دمای بالای خاک،به ادامه انتقال اب به برگها کمک میکند.اگر گیاهتان بی حال است یا از آبیاری کم می باشد یا زیاد و یا هوای سرد عامل ان شده است.پژمردگی گیاه در روزهای گرم و روشن نیز اتفاق می افتد و این در موردی است که گیاه دارای ساقه های بلند و آبکی است و به طور ناگهانی مواجه با گرما می شود و آنقدر که رطوبت از دست می دهد، نمی تواند از ریشه آب جذب کند. در این موارد اغلب برگها و گاهی هم ساقه پژمرده شده و می افتد. در این مورد به گیاه سایه دهید.اگر تارهایی را روی برگ گیاهتان دیدید اگر تار عنکبوت باشد که مفید میباشد زیرا عنکبوت همیار کشاورز است و در شکار حشرات و انواع آفات کمک میکند ولی اگر در زیر برگها تار باشد علامت کنه است و باید هر چه سریع تر با کونفیدور سمپاشی شود.عامل اصلی کنه هوای خشک است که با غبار پاشی هفته ای ۳ بارو پر کردن زیر گلدانی می توانید درمان کنیداگر مگس هایی به دور گیاهتان در حال پروازند با ریختن سنگ ریزه و یا سنگهای زینتی روی خاک گیاه آنها مدفون می شوند یا کنترل با دست و یا عصاره سیر برای مبارزه کافیست.اگر نوک برگ ها نکروزه یا قهوه ای شده است از خشکی هوا و تشنگی می باشد و اگر گل نمی دهد و در فصل گلدهی باشد شاید گیاه انرژی به گل رفتن را نداشته باشد مثلا نور برای غذاسازی یا تغذیه کافی در اختیار نداشته باشد و اگر گل ها میریزند احتمالا از هوای گرم و خشک باشد هوای سرد هم میتواند باعث ریزش گلها شود و نیز سیاه شدن سرشاخه ها می تواند از سرمای بیش از حد،یخ زدگی،گرمای زیاد،یا قارچ باشد شرایط را بازبینی کنید و قرمزی برگ ها از کمبود فسفر می باشد و احتمالا بخاطر هوای سرد باشد که فسفر قابل استفاده ی گیاه در خاک را نامحلول می کند.

بیماریهای ویروسی شمعدانی:

بیماری های ویروسی توسط حشرات مکنده ( شته ها ، زنجره ها ) و یا ابزارهای باغبانی ( قیچی ، چاقو و بیلچه ) منتقل می شوند و معمولا بدون درمان میباشند. در بیماریهای ویروسی روی برگها رگ های بی رنگی آشکار می گردند و در آخرین مرحله زیان، بیماری همراه با پیچیدگی برگ می باشد.
اگر برگ را مقابل آفتاب نگاه داشته و به آن نگاه کنیم سلولهای مرده در برگ مشاهده میشود. متاسفانه تشخیص این بیماری در مراحل اولیه بسیار مشکل است و زمانی آثار و علائم آن آشکار میشود که درمانی به غیر از کندن و سوزانیدن ندارد.برای پیشگیری از بیماریهای ویروسی در مرحله اول باید حشرات ناقل ( شته ها ، زنجره ها ) را نابود کرد و در مرحله دوم وسائل و ابزار باغبانی را هنگام قلمه زدن ضدعفونی کرد.

تکثیر گل شمعدانی:

گل شمعدانی بطور کل از طریق بذر و قلمه قابل افزایش است که تکثیر از طریق قلمه بسیار رایج است وکاشت بذر برای کار های اصلاحی کاربرد دارد بمنظور تکثیر از طریق قلمه ابتدا قلمه های انتهایی ساقه را با یک چاقوی تیز به طول ۱۰ سانتیمتر جدا کنید و سپس انتهای قلمه را پس از جدا کردن برگهای پایینی در پودر هورمون ریشه زایی فرو برده و در گلدانی با قطر دهانه ۹ سانتیمتر، حاوی کمپوست بذر و قلمه قرار دهید. لازم است فقط کمی، مرطوب نگهدارید. ریشه دهی قلمه شمعدانی یک ماه طول خواهد کشید. دمای محیط را در این مدت روی ۱۸ درجه سانتیگراد تنظیم کنید. زمانی که ریشه ها رشد کردند، گیاه را در گلدانی با قطر دهانه ۱۳سانتیمتر، حاوی کمپوست با پایه پیت، بکارید. به خاطر داشته باشید قبل از هر آبیاری خاک گلدان تقریبا خشک شده باشد.انواع شمعدانی را می توانید به آسانی از اوایل تا اواخر تابستان تکثیر نمائید.

شماره تماس:

09126947735 لشگری

لشگری : 09304266103

فاتح :09122275234

تکثیر شمعدانی اژدر از طریق قلمه علفی می باشد.

قلمه علفی ساقه که از اول تابستان تا اواسط پائیز گرفته میشود.

گل شمعدانی بطور کل از طریق بذر و قلمه قابل افزایش است که تکثیر از طریق قلمه بسیار رایج است وکاشت بذر برای کار های اصلاحی کاربرد دارد .